علیرضا نوری

استادیار دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

علیرضا نوری

استادیار دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

پیشران ها و اهداف توافقنامه جامع راهبردی ایران و روسیه

سیاست خارجی ایرنا، علیرضا نوری، استاد دانشگاه شهید بهشتی در نوشتاری که «اندیشکده والدای» آن را منتشر کرده به بررسی رابطه جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه و تحلیل «معاهده مشارکت جامع راهبردی» که اخیرا میان دو کشور به روزرسانی شده، پرداخته‌است:

بسیاری از تحلیل گران پیشران اصلی "توافقنامه همکاری راهبردی" ایران و روسیه را مخالفت با امریکا می دانند و این توافقنامه را نوعی جبهه گیری در مقابل امریکا/غرب تعبیر می کنند. بدون شک می توان با این ایده موافق بود که فشارهای تهاجمی امریکا بر دو کشور به‌عنوان عاملی «اجبارآمیز» در گرایش آنها به توافقنامه جامع راهبردی تأثیر زیادی داشته است. اما امریکا تنها پیشران این توافقنامه نیست. پیشران مهم دیگری نیز به عنوان عاملی "انتخابی" در امضاء توافقنامه دخیل است که در تحلیل ها کمتر به آن توجه می شود. این پیشران دوم، تغییرات در نظام بین الملل به ویژه گذار به نظم های جدید منطقه ای و بین المللی و تلاش تهران و مسکو برای انطباق فعال و مبتکرانه با این تحول است.   

ادامه مطلب ...

Десять причин, по которым Иран не всё потерял в Сирии

Вопреки ожиданиям, со свержением очередного лидера на Ближнем Востоке основные тренды принципиально не меняются. Даже «арабская весна», со всеми её надеждами, не смогла вызвать фундаментальных изменений. Ситуация, вероятно, повторится и в случае с Сирией. То есть, хотя тактические изменения определённо будут видны, страна, скорее всего, сохранит своё традиционное направление. В этом контексте Иран, как историческая сила на Ближнем Востоке, вполне может найти свой путь к влиянию на Дамаск, полагает Алиреза Нури, доцент факультета экономики и политологии Университета Шахида Бехешти.  ادامه مطلب ...

The Main Drivers and Aims of the Iran-Russia Comprehensive Strategic Partnership Treaty

The Comprehensive Strategic Partnership Treaty does not necessarily entail alignment and a desire to confront the US. Rather, its main goal is to utilise largely unused capacities in relations on the one hand and to try to define ordering mechanisms in the region on the other in order to provide for stability, interests, and more sustainable relations, writes Alireza Noori, Assistant professor at the Department of Political Science, Faculty of Economics and Political Science, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.  ادامه مطلب ...

Трансграничный терроризм в Сирии: общая угроза

Наступление сирийских повстанцев и взятие под контроль нескольких городов, особенно стратегически важного города Алеппо, – это новое развитие событий, которое тем не менее не было совсем уж неожиданным. В регионе Ближнего Востока, и в том числе в Сирии, есть много нерешённых проблем, которые в любой момент могут перерасти в кризис с неопределёнными последствиями под влиянием национальных, региональных или международных факторов, пишет Алиреза Нури, доцент факультета экономики и политологии Университета Шахида Бехешти (Тегеран, Иран).    ادامه مطلب ...

Has Iran Lost Everything in Syria? Probably Not, for Ten Reasons

The initial answer to the question of whether Iran has lost everything in Syria is probably yes. Iran is certainly one of the losers of recent developments in Syria. After the weakening of Hamas and Hezbollah, the regime change in Syria, which was an important ally of Iran in the region, will seriously damage Tehran’s foreign policy in three areas:       ادامه مطلب ...

Фактор выбора: главные цели Договора о всеобъемлющем стратегическом партнёрстве между Ираном и Россией

Многие аналитики считают, что Договор о всеобъемлющем стратегическом партнёрстве между Ираном и Россией (ДВСП) обусловлен противостоянием с США и интерпретируют его как своего рода союз против США/Запада. Без сомнения, можно согласиться с идеей о том, что агрессивное давление США на Тегеран и Москву послужило «фактором принуждения», подтолкнувшим стороны подписать ДВСП. Но США не являются единственным драйвером договора. Есть ещё один важный драйвер – «фактор выбора», который обычно учитывается меньше. Этот второй драйвер – изменения в международной системе, особенно переход к новым региональным и международным порядкам, а также усилия Тегерана и Москвы по активной и инновационной адаптации к этому развитию.  ادامه مطلب ...

Borderless Manipulated Terrorism in Syria: A Common Threat and the Need for Collective Cooperation

The recent offensive by Syrian rebels which took control of several cities, particularly the strategic city of Aleppo, is a new development that, although surprising, was not strange. The Middle East region and Syria have many unresolved challenges that are capable of leading to a crisis and an uncertain future at any time under the influence of national, regional or international factors.    ادامه مطلب ...

تغییر و تداوم در روابط روسیه و امریکا در دور چهارم پوتین، 2024-2018

هدف این مقاله بررسی دلایل غلبه وجه تنشی در روابط مسکو و واشنگتن در دوره چهارم پوتین، 2024-2018 است. روابط این دو پس از فروپاشی شوروی با نوسان‌های مختلف همراه بوده و مقاطع تعاملی از جمله در دوره تسلط گفتمان یوروآتلانیستی در آغاز دهه 90 تا تنشی را در دوره تسلط گفتمان واقع‌گرا به رهبری پوتین تجربه کرده است. این نوسان‌ها نه‌تنها وضعیت این دو، بلکه متعاملان با آنها را نیز به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم زیر تأثیر قرار داده است.   ادامه مطلب ...

روسیه و نظم در حال تغییر بین‌الملل؛ رویکرد و عملکرد

هدف این مقاله بررسی رویکرد و عملکرد روسیه در قبال نظم در حال تغییرِ بین‌الملل است. به دلایل مختلف به‌ویژه تضعیف امریکا/غرب به‌عنوان نیروی مسلط و ظهور کارگزاران بزرگ جدید از جمله چین، نظم بین الملل در وضعیت گذار به نظم جدید قرار گرفته و به‌تبع‌آن مکانیسم‌های نظم‌دهنده، ارتباطات، روندها و مسائل در حال تغییر هستند. روسیه به دلایلی از جمله گفتمان تجدیدنظرطلب، فشار سیستمی امریکا/غرب، آرمان قدرت‌بزرگ و منابع متنوع، داعیه ارتقاء در هرم قدرت بین‌الملل را دارد.   ادامه مطلب ...

Iran, Russia get closer as 20-year agreement within reach

Iran’s Foreign Ministry spokesman Saeed Khatibzadeh last month announced that a 20-year cooperation agreement with Russia had entered the final stages of development, adding that “permission from the cabinet to conduct negotiations” was being obtained. The two countries in 2001 signed a 10-year cooperation treaty, which has since been extended twice for five-years terms. Against this backdrop, conservative President Ebrahim Raisi is expected to soon embark on a state visit to Russia.  ادامه مطلب ...

ماهیت تجدیدنظرطلبی روسیه و چین؛ سیاست و منافع ایران

چکیده

هدف در این نوشتار بررسی ماهیت تجدیدنظرطلبی روسیه و چین و تأمل در مورد منافع و رویکرد بایستۀ ایران در این زمینه است. در دیالکتیک تشدیدشدۀ موضوعی و کارگزارانه در شرایط گذار به نظم جدید، تجدیدنظرطلبی این دو کشور بیش از گذشته برجسته شده است و پیامدهای ملموسی بر سیاست بین‌الملل و منافع ایران دارد. در این نوشتار با رویکردی نظام‌مند و در چارچوب مفهومی تجدیدنظرطلبی میانگیر ماهیت تغییرخواهی روسیه و چین را تحلیل می‌کنیم. این دو کشور تا یک دهه پیش به‌دلیل دسترسی اندک به منابع «خارج ‌نظام» در ردیف تجدیدنظرطلبان همگرا بودند که مترتب بر تغییرطلبی در چارچوب نظم ‌موجود، بدون چالشگری جدی است.   ادامه مطلب ...

Why the Ukraine war won’t radically alter Iran-Russia ties

The Russia-Ukraine conflict has had a variety of regional and international consequences. Energy and food markets have been impacted by the imposition of western sanctions on Russia and challenges to Ukrainian grain exports. As Russia pursues ways to counter sanctions, and Ukraine is unlikely to immediately resume normal export routines, these conditions present both threats and opportunities for other countries—including Iran. 

ادامه مطلب ...

اورآسیاگراییِ نوین در سیاست خارجی ایران دورۀ حسن روحانی

چکیده

هدف این مقاله بررسی پیشران‌های اوراسیاگرایی جدید ایران و تحلیل اهداف و دورنمای آن در دوره روحانی است. راهبرد پیشین در این زمینه زیر عنوان «نگاه‌به‌شرق» به دلایل مختلفی چون شناخت نادقیق از روندها و قدرت‌های اوراسیایی، اجماع اندک، سیاست‌زدگی و امریکازدگی دستاورد مشخصی نداشت و اساساً واکنشی به فشارهای امریکا بود. هرچند این فشارها متغیری همچنان مهم در نواوراسیاگرایی جدید ایران است، اما در رویکرد جدید سعی شده ضمن تلاش برای کاهش اثر این متغیر، سیاست فعال‌تری برای مشارکت در پویایی‌های جدید اوراسیایی اتخاذ شود. این مقاله با روش کیفی- سیستمی و توجه به برهم‌کنش متغیرها، کارگزاران و موضوعات مختلف در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی و در چهارچوب «بین‌دولت‌گرایی‌جدید»، جنبه‌های نظری و عملی نواوراسیاگرایی ایران را بررسی می‌کند.   ادامه مطلب ...

Re-Focusing on Iran-Russia Cooperation in the Syrian Crisis; A ‘broader’ Strategic Stability on Agenda

Abstract

The main purpose of this article is to examine how and to what extent Iran-Russia cooperation is effective in ensuring ‘broader’ strategic stability through balancing in the Middle East. Strategic stability and balance of power are interrelated components of the region’s order which have changed following the Arab Spring and the Syrian crisis. The article analyzes Iran and Russia’s impact on these two concepts, with a systemic approach, paying attention to interrelationship of variables at regional and international levels. Although strategic stability has been generally considered an issue at international level of great powers politics, this paper, emphasizing on evolution of international relations, believes in a new, complex and multilayered definition of strategic stability - a ‘broader’ one in the Middle East, which is not necessarily ensured by agreements or balance among great powers.   ادامه مطلب ...

چالش نظم هژمونیک، ثبات و موازنه در خاورمیانه؛ فرصت‌ها برای ایران و روسیه

چکیده

هدف این مقاله بررسی چالش نظم هژمونیک در خاورمیانه و تأثیر همکاری ایران و روسیه در بازتعریف نظم و ثبات راهبردی از طریق موازنه با تمرکز بر بحران سوریه است. طی سال‌های اخیر نظم امریکامحور در منطقه بیش از پیش با چالش مواجه شده و به تبع آن ثبات راهبردی و موازنه مرتبط با آن نیز به‌ویژه پس از بهار عربی و بحران سوریه با تغییر مواجه شده‌اند. ایران و روسیه چه به صورت منفردانه یا ائتلاف تاکتیکی در به چالش کشیدن نظم هژمونیک و بر وضعیت ثبات و موازنه در منطقه تأثیرگذار بوده‌اند. این مقاله با نگاه رئالیستی به مفاهیم، نظم، ثبات و موازنه و با رویکرد سیستمی و توجه به ارتباط متقابل این مفاهیم در سطوح و مناطق مختلف، همکاری دو کشور در این زمینه را بررسی می‌کند.   ادامه مطلب ...

The Importance of Ending the Arms Embargo: What Is Iran's Plan?

Lifting or extending the UN arms embargo on Iran, which according to SC Resolution 2231 is supposed to be ended in October 2020, has led to a new confrontation between Tehran and Washington. The US has circulated a draft UN resolution that would extend the embargo, and Secretary Pompeo vowed to use all means available to do so.   

ادامه مطلب ...

How Iran’s next parliament will affect foreign policy

Given the above-mentioned reasons, conservatives’ influence on foreign policy will be limited, and their actions will not be as radical as some might expect. Although they share common principles, their different interpretations of these principles, depending on subject and situation, will prevent them from adopting extreme policies or strategies. ...   ادامه مطلب ...

Iran’s next moves depend on US

A strong wave of anti-Americanism swept Iran following the US assassination Jan. 3 of Maj. Gen. Qasem Soleimani, the commander of the Quds Force of the Islamic Revolutionary Guard Corps (IRGC). Although the fever pitch of that sentiment isn’t likely to last, its consequences will be reflected in Iran's domestic and foreign policy...   ادامه مطلب ...

مفاهیم مهار و بازدارندگی در روابط روسیه و امریکا؛ تأثیر و پیامدها برای ایران

چکیده
هدف این مقاله بررسی ابعاد سیاست‌های مهار و بازدارندگی در روابط روسیه و امریکا و تحلیل تأثیرات آنها بر منافع و امنیت ایران است. امریکا با تلقی روسیه به‌عنوان قدرت تجدیدنظرطلبی که موقعیت برتر آن در عرصه بین‌الملل را به چالش می‌کشد، مهار این کشور را با همان ماهیت دوره شوروی با هدف تحدید نفوذ، قبض ژئوپولتیکی، کاهش وزن استراتژیک و تغییر رفتار آن به راستای منافع خود در دستور دارد.  
ادامه مطلب ...

Iran continues dismantling JCPOA nuclear restrictions

Iran is taking another step toward expanding its nuclear program by officially starting construction of the second unit of the Bushehr nuclear power plant. Tehran showed it is determined to continue this program by announcing Nov. 10 it has begun expanding the commercial reactor site.   

ادامه مطلب ...