تردید وتمایل روسیه به معامله بر سر ایران؛ نامة اوباما به مدویدیف

مقدمه
دولت جدید امریکا به سیاق دولت‌های سابق این کشور و به رغم داعیة متفاوت بودن، حربة «چماق و هویج» را برای مجاب کردن ایران به قبول خواسته‌های آن در دستورکار قرار داده و در همین راستا، افزون بر «هویجِ» مذاکره و پیشنهاد مزیت‌هایی از جمله اقتصادی، «چماقِ» افزایش تحریم‌ها و فشارها از طریق ایجاد اجماعِ به اصطلاح بین‌المللی علیه تهران را مجدّانه مطمح‌نظر دارد.  

دیدار احمدی‌نژاد – مدویدیف؛ فرصتی برای «واقع‌نگری»

روابط ایران و روسیه در مقاطع مختلف از جمله در دوره دمیتری مدویدیف به تبع شرایط متنوع داخلی و بین‌المللی از متغیرهایی در سه سطح فردی، نهادی و بین‌المللی تاثیر پذیرفته و با نوسانات مختلفی همراه بوده است.  

مواجهة روسیه با دوگانة «ایران اتمی- ایران امریکایی»

رویکرد روسیه به پروندة هسته‌ای ایران در سال‌های اخیر نوسانات مختلفی را تجربه کرده است. مرور این نوسانات حاکی از تأثیرپذیری قابل تأمل این رویکرد از متغیرهای سطح بین‌الملل به ویژه سیاست‌های هژمون ضعیف شدة این نظام (امریکا) و روابط مسکو با واشنگتن است.  

ابتکار معکوس روسیه برای حل مسئله هسته‌ای ایران

طرح جدید روسیه برای تحرک بخشیدن به مذاکرات پیرامون برنامة هسته‌ای ایران که از سوی سرگئی لاوروف و خلال دیدار او با هیلاری کلینتون در امریکا مطرح شد را می‌توان از معدود و به عبارتی تنها ابتکار مسکو در این رابطه دانست.  

چیستی اندیشه «قدرت بزرگ» در سیاست خارجی روسیه

چکیده
غم از دست رفتن عظمت دوره‌های تزاری و شوروی را می‌توان یکی از معدود نقاط اشتراک طیف‌های متنوع فعال در روندهای سیاسی- اجتماعی روسیة پساشوروی دانست. این احساس که در قالب آرمان تبدیل روسیه به یک «قدرت بزرگ» نمود مشهودی یافته، مبتنی بر عناصر مختلف مادی و معنایی گذشته، حال و آیندة روسیه و مؤلفه‌ای قابل اعتنا برای ایجاد انسجام داخلی در جامعة هویت گسیختة این کشور بوده است.  

«واقعیت‌ها» و «تصورات» سیاست خارجی مدویدیف؛ پیامدها بر روابط ایر

«واقعیت‌ها» و «تصورات» سیاست خارجی مدویدیف؛ پیامدها بر روابط ایران و روسیه

رکود در روابط ایران و روسیه در دورة مدویدیف
روابط ایران و روسیه در مقاطع مختلف از جمله در دوره دمیتری مدویدیف به تبع شرایط متنوع داخلی و بین‌المللی از متغیرهایی در سه سطح فردی (نخبگان)، نهادی (دوجانبه) و بین‌المللی تاثیر پذیرفته و با نوسانات مختلفی همراه بوده است. 

تحولات مفهوم امریکاستیزی در سیاست خارجی روسیة پساشوروی (با تأکید

تحولات مفهوم امریکاستیزی در سیاست خارجی روسیة پساشوروی (با تأکید بر دوره پوتین)

چکیده
عنصر امریکا و وجوه مختلف آن اعم از امریکاگرایی و امریکاستیزی در دورة شوروی تأثیر مستقیمی بر رفتار نخبگان و گروه‌های سیاسی داخل شوروی داشت و این تأثیر مکرّر به ناگزیر در قالب عنصری از فرهنگ سیاسی شوروی به دورة پس از شوروی منتقل و بر مشیء نخبگان سیاسی به ویژه بر رفتارهای سیاست خارجی آنها تأثیر می‌گذاشت.  

روسیه و مانور ناتو در گرجستان

مقدمه
یکی از پیامدهای بلاوصلِ جنگ پنج روزة مسکو و تفلیس در اوستیای جنوبی در اوت 2008، تحول در ژئوپولیتیک منطقه و به تبع آن افزون شدن تلاش‌های روسیه و کشورهای غربی برای جهت‌دهی به ترتیبات جدید منطقه به نفع خود از جمله از طریق ترسیم خطوط تقسیم جدید و تعیین حوزه‌های نفوذ است.  

مهم‌ترین تحولات عرصة داخلی روسیه در سال 2009

مقدمه
نظام و به تبع آن روندهای داخلی در روسیه، پس از یک دوره تمرکز قدرت فشرده خلال ریاست‌جمهوری پوتین، به ثبات نسبی رسیده و آرامشی ملموس در عرصة داخلی این کشور حکم‌فرما شده که نمود آن در سال 2009 قابل مشاهده بود.  

مهم‌ترین تحولات عرصة خارجی روسیه در سال 2009

مقدمه
هرچند کشورهای مختلف به عنوان اجزاء سیستم بین‌الملل همواره در حال کنش و واکنش با آن هستند، اما در این میان، روسیه از جمله کشورهایی است که به واسطة موقعیت سیاسی، ژئوپولیتیکی و ژئواکونومیکی خاص خود تأثیرپذیری و تأثیرگذاری بیشتر از و به معادلات بین‌المللی دارد.  

شائبة تقلب در انتخابات محلی و بحران در دوما

مقدمه
انتخابات‌های مختلفی که در روسیة پساشوروی برگزار شده، به دلیل عدم نهادینگی انتخابات و رقابت‌های حزبی همواره با چالشِ سلامت و عدالت مواجه بوده‌اند. این موضوع در انتخابات‌های سال‌های اخیر ریاست‌جمهوری و دوما (به ویژه در دومای چهارم و پنجم) نیز به نحو مشهودی وجود داشته و محل اعتراض احزاب مخالفت و نهادهای ناظر بین‌المللی بوده است. 

پیش‌رفت‌ها در روابط روسیه و امریکا

مقدمه
هرچند هنوز حداقل‌ انتظارها از شعار تغییر باراک اوباما در سیاست خارجی امریکا برآورده نشده و همچنان نشانگان بسیاری از میراث بوش در رفتارهای خارجی دولت وی مشهود است، اما مسکو و واشنگتن، به‌رغم پایداری دیوار بلند بی‌اعتمادی در روابط دوجانبه، گشایش دوره‌ای جدید در روابط دو کشور را امری ممکن دانسته و به تلاش‌های خود برای «ری‌سِتِ» روابط ادامه می‌دهند.  

دست‌آوردهای روسیه، یکسال پس از جنگ اوت

مقدمه
هرچند میخائیل ساکاش‌ویلی با حملة نظامی به اوستیای جنوبی در بامداد 8 اوت 2008 سودای اعادة تمامیت ارضی گرجستان و اعمال حاکمیت تام تفلیس بر این جمهوری را در سر می‌پروراند و به هیچ وجه گمان درافتادن به جنگی تمام عیار با روسیه را نمی‌کرد، اما مسکو با فرصت‌طلبی راهبردی از این اشتباه و ورود قاطعانه به جنگ نه تنها این اندیشه را ناکام گذاشت، بلکه روندهای داخلی در این کشور و منطقه را به نحو محسوسی دستخوش تغییر کرد.  

خط لوله ناباکو و تلاش روسیه برای حفظ برتری در بازار گاز اروپا

مقدمه
موضوع امنیت انرژی چندی است که به مسئله‌ای مهم برای کشورهای اروپایی تبدیل شده و این موضوع در اسناد امنیت ملی و همچنین منشور انرژی اتحادیة انرژی این اتحادیه به نحو برجسته‌ای مورد اشاره قرار گرفته است.  

«سفر اوباما به مسکو؛ چالش‌ها و امیدها در روابط مسکو- واشنگتن»

مقدمه
روابط روسیه و امریکا طی سال‌های اخیر با تحولات بسیاری همراه بوده و مراحل مختلفی را پشت سرگذاشته است. این روابط در سال‌های پایانی ریاست‌جمهوری بوش و پوتین وارد دوره‌ای از تنش و رکود شد و به عنوان میراثی به اوباما و مدویدیف رسید.  

روسیه و برنامة «مشارکت شرقیِ» اتحادیة اروپا

مقدمه
تلاش‌ کشورهای غربی برای جلب متحدان روسیه به اردوگاه خود که به ویژه پس از پایان جنگ پنج روزة اوت در قفقاز جنوبی شکلی‌ جدی‌تر و روندی سریع‌تر به خود گرفته، در حوزه‌ها و زمینه‌های مختلف همچنان جریان دارد.  

ابعاد مذاکرات کنترل تسلیحات و سپر ضدموشکی مسکو و واشنگتن

مقدمه
مذاکرات روسیه و آمریکا پیرامون پیمان جدید کنترلِ تسلیحات تهاجمی راهبردی که از مدتی پیش آغاز شده، همچنان در جریان است و طرفین باید ظرف حدود شش ماه تا پایان اعتبار پیمان «استارت 1»[1] (5 دسامبر 2009) در خصوص پیمان جدید به توافق برسند.  

ابعاد و انتقادات به سند «راهبرد امنیت ملی روسیه تا سال 2020»

مقدمه
سیاست‌سازان کرملین به رسم مرسوم در فرهنگ سیاسی این کشور که به ویژه پس از فروپاشی شوروی مورد التفات جدی‌تری قرار گرفته، سند جدید «راهبرد امنیت ملی روسیه تا سال 2020» را نهایی کرده، طی آن ضمن شرح وضعیت موجود و پیش‌بینی روندهای آتی، به اولویت‌های امنیتی و تهدیدهای میان و بلندمدتی که روسیه با آنها مواجه خواهد بود اشاره و راه‌کارهایی نیز برای رفع آنها پیشنهاد کرده‌اند.  

بازگشت روسیه به افریقا

مقدمه
سفر دمیتری مدویدیف به چهار کشور افریقاییِ مصر، نیجریه، نامی‌بیا و آنگولا و امضاء اسناد مهمی طی این سفر در حوزه‌های مختلف به ویژه اقتصادی و خصوصاً در حوزة انرژی را می‌توان تحولی مهم در سیاست خارجی روسیه دانست.  

نشانگان تغییر در رویکرد روسیه در قبال ایران

مقدمه
طی سال‌های اخیر موضوع مثلث روابط ایران، روسیه و امریکا و تأثیر نوسانات روابط مسکو و واشنگتن بر نوع رابطة تعاملی مسکو با تهران محل بحث‌های بسیار بوده و به ویژه در فضای تخاصمی روابط تهران و واشنگتن، این موضوع و ابعاد آن به نحو گسترده‌ای مورد توجه محافل داخلی قرار گرفته است.